Pransyo

An pransyo o pransyum (Ingles: francium) iyo sarong elementong kimikal na igwang simbolo na Fr asin atomikong bilang na 87. Saro ining metal, na sa lado nin kimika, iyo inilaag sa sarong grupo nin mga elementong metal na pinangaranan bilang mga metal na alkalina. Napakaradyo-aktibo kan francium. An saditon na dakul kaini iyo yaon sa laog nin mga gapo kan uranium asin kan thorium. Sa gabos nin mga elementong kimikal, in ang igwang pinakahababang elektronegatibidad asin afinidad kan elektron.

Arug kan gabos nin mga elementong nasa grupo na 1 sa talaang peryodiko, an pransyo iyo reaktibong maray sa tubig. Ini iyo saro sa pinakamasakit na mahanap na mga elemento sa kinaban. Pig-eestima na igwa na sanang 15 mga gramo o kabanga nin sarong onsa an igwa kaini sa ibabaw o "palnit" kan kinaban sa laog nin kasaro-sarong panahon.^[1]

Maski ngani naaaraman kan mga kimiko na dapat na yayaon an bilang nin elemento na 87 sa talaang peryodiko, haloy bago ini nahiling. Kaidtong kaagahan nin dekada kan 1900, halos gabos nin mga kahon na nasa talaang peryodiko iyo napano na. Naaaraman kan mga kimiko na igwa nin tigsararo na elemento na mailalaag sa kada sarong kahon. An pransyo iyo nadiskobre kaidtong 1939 nin kimikong Pransesa na si Marguerite Perey.^[1] Pinangaranan niya an elementong ini bilang francium, na nakabase sa pangaran kan saiyang nasyun na ginikanan, an Pransya (na sa tataramon na Pranses iyo an France).

1. ↑ ^{1.0 1.1} "Francium, Chemical Element". Chemistry: Foundations and Applications - Elements. Advameg, Inc. Retrieved 2008-11-21.